Pangasius, Vietnam’ın iç sularında bulunan, ülke ihracatında en önemli ürünlerinden biridir. Son yıllarda oldukça popülerliği artan ürün, dünya çapında birçok ülke tarafından talep edilir duruma gelmiş olup, ülkemizde de panga adı ile her geçen gün daha fazla tanınmakta ve tüketilmektedir.

Vietnam Deniz Ürünleri İhracatçılar ve Üreticiler Birliği (VASEP)’in açıklamalarına göre Vietnam 2012’de panga ihracatında hedef değerlerine ulaşmayı beklemektedir. Birlik ayrıca, Eylül ayını geleneksel olarak panga ticaretinin arttığı bir dönem olarak vurgulamaktadır. Çünkü yılsonu tatilleri dolayısıyla ithalatçılar tarafından artan bir talep söz konusudur.

Yine VASEP verilerinden ilerleyecek olursak, bir önceki çeyrek döneme göre, geçen 3 aylık süreçte AB ülkelerine panga ihracatı %40-50 oranında artmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’ne olan ihracatın %30, Güneydoğu Asya ülkelerine (ASEAN) ise %40 civarı artmış olması beklenmektedir. Toplam olarak söyleyecek olursak, ABD, AB ve ASYA ülkeleri Vietnam’ın panga ihracatının %59’unu kaplamaktadır.

VASEP tahminlerine göre 3. çeyrekte Vietnam ihracat değeri %12 artmış olup, 480 milyon dolardır. Amerika Birleşik Devletleri’nin ithalat hacminin artması, Vietnam’ın panga stoğunu etkilemektedir. Buradan anlıyoruz ki, panganın çoğunu ABD satın almaktadır. Ancak Amerika Kültür Balıkçılığı Departmanı işlenmiş panga miktarının Ağustos ayında toplam 11,3 bin ton olup, Ağustos 2011’e göre % 19 daha az olduğunu bildirmiştir.. Bunun sebebi, yüksek yem fiyatları ve düşük panga arzı olarak düşünülebilir.

Panganın yanı sıra, karides de Uzak Doğu ülkeleri arasında önemli ticaret kalemlerinden biridir. Tayland’da karides üretimi özellikle son iki yılda %25 düşüş göstermektedir. Elbette ki arzdaki bu durum, fiyatları artış yönünde etkileyecektir.

Tayland’ın yanında, Çin ve Vietnam’da da benzer durum söz konusudur. Çin’de karides üretimi %30, Vietnam’da da %40 oranında düşme eğilimindedir. Bu durumun temel nedeni, damızlık stoklarının azalması ve Erken Ölüm Sendromudur (EMS). Hindistan’da ve Endonezya’da ise sezon neredeyse kapanmıştır. Fiyatlar son 3 hafta içerisinde yükselmiş olup, Endonezya’da yeni sezonunun Aralık ayında başlayacağı ve en verimli dönemin Şubat ayı olacağı beklenmektedir. Fiyatların, Kasım ve Aralık aylarında düşmesi beklenmemektedir. Büyük ihtimal ile 2013 1. çeyreğine kadar fiyatlar sabit kalacaktır.

Türkiye’ye bakacak olursak, gelişen bu süreç, mutlaka Türkiye’nin panga ve karides ithalatlarını etkileyecektir. Gerek panga, gerekse karides ürünlerinin ithalat hacimleri gün geçtikçe artmaktadır. Bu sebeple Türkiye’nin alımlarında, dünya üzerindeki değişken dinamikleri iyi takip etmesi ve buna göre karar alması gerekmektedir.